Çocukluk Dönemi Korkuları

Çocukluk Dönemi Korkuları

Çocukluk Dönemi Korkuları konusunda ilk olarak tanımlanması gereken korku olgusudur. Korku, gerçek bir olay veya belirsiz bir durum karşısında tetiklenen, kişide huzursuzluk hissi yaratan, kişiyi rahatsız eden olumsuz bir histir. Diğer duygulara benzer şekilde insana ait hislerden biridir korku. İnsanın gösterdiği en doğal tepkilerinden biridir. Dolayısıyla çocukluk çağında oluşan korkular da çocukların normal gelişim gösterdiklerinin ifadesidir. Her yaş grubuna hitap eden farklı korku tipleri vardır. Çocukların korkularını değerlendirirken baz alınması gereken; yaş grubunun ne olduğu, korkularının sıklık derecesi, korkuların gün içerisinde çocuğun yaşam kalitesini ne derece etkilediği gibi unsurlar bir uzmandan destek alınmalı mı sorusunun cevaplarıdır.

Çocukluk Dönemi Korkuları ‘nda sıkça rastladığımız korku tipleri; yalnız kalma korkusu, yalnız uyuyamama korkusu, karanlıktan ürkme, hayaletler ve yaratıklardan korkma gibi başlıklar çocuklarda rastlanan temel korku tipleridir diye söylemek mümkün.

Yaşa Göre Korku Tipleri:

0-2 Yaş Korkuları: Bu dönem yeni doğan için bir belirsizlik dönemidir. Bebek için güvenli bir liman olan anne karnından çıkıp gürültülü bir dünyaya gözlerini açan yeni doğan için seslere karşı aşırı duyarlıdır diyebiliriz. Dolayısıyla yüksek ses veya gürültü çocuğun kazanım sağladığı ilk korku tipidir.
Yeni doğan için bu dönem ‘anne’ bir güven unsurudur. Anneye bağımlı hayatını sürdürmekte olan bebek için ‘ayrılma korkusu’ da diğer bir korku tipidir 0-2 yaş döneminde. Yeni doğan; başka birinin kucağında olduğunda annenin ilk tepki olarak ‘yabancı gördü seni’ veya ‘senden korktu’ cümleleri hepimizin hafızalarındadır. Çocuk aşina olmadığı için herhangi bir nesne veya yüzlerin çocuğa yaklaşmasıyla ‘yabancı’ korkusu oluşur.

2-4 Yaş Korkuları:  Bu yaş aralığındaki çocuklar hayvanlardan (kedi, köpek, yılan), karanlıktan korkarlar. 2-4 yaş döneminde görülen korkular; yeni doğan’ın korkularından veya 4 yaş sonrası var olan korkulardan daha fazladır. Bunun sebebini çocuğun keşfetme sürecine odaklanmaya başlamasıyla ilişkilendirebiliriz. Çocukların bu dönem keşfederek, deneyim kazandıkça daha temkinli davranmalarını bekleyebiliriz.

4-6 Yaş Korkuları: Bu dönemde çocuk yine karanlıktan, öcüden, doktordan, iğne yapılmasından, gördüğü bir çizgi filmdeki kötü karakterden, hayali varlıklardan korkma eğilimi gösterir. Eğer bu dönemde okula giden bir çocuk ise duygusal bağ konusunda korkular yaşayabilir. Yalnızlık duygusu veya kendini terkedilmiş hissetme gibi korkuların ortaya çıkması mümkün olabilir. Anneden ayrılmayla beraber çocuk bu dönemde kendini savunmasız, korumasız hissedebilir.

6 Yaş ve Üzeri: Bu dönemde artık çocuk hayal nedir, gerçek nedir arasındaki bağlantıyı ayırt etmeye başlar. Çocuk hayal ürünü olan ‘öcü, yaratık vb..’ gibi korkulardan yavaş yavaş uzaklaşır. Artık daha çok okul döneminde, içinde var olduğu ortam ile ilgili korkular yer almaya başlar. Okuldaki başarısızlık duygusu, kendini çirkin hissetme, arkadaşları arasında sevilmeme korkusu gibi başlıklar 6 yaş ve üzeri çocukların korkularına örnek verilebilir.

Her ne kadar bizler çocukların korkularını yaş özelliklerine göre sınıflandırmaya çalışsak da çocuğun başta zekası, cinsiyeti, çocuğa sağlanan sosyoekonomik statü, fiziksel koşullar ve ilişkilerin de çocuğun gelişmekte olan korkularında fazlasıyla önem arz ettiğini belirtmeliyim.