Tükenmişlik sendromu literatürde 40-50 yıl önce tanımlandığı görülse de, 1974 yılında Almanya doğumlu Amerikalı Psikolog Herbert Freudenberger tarafından ortaya çıkarılan bir psikolojik bir durumdur. Aslında bireyin başarısız olma, iç enerjisinin azalması, isteksizlik gibi kişinin içsel kaynaklarında tükenme durumunu tanımlar. Esasında kişinin çevresel ortamında yoğun olarak maruz kaldığında ortaya çıkan fiziksel bitkinlik, uzun süreli yorgun hissetme, çaresizlik gibi durumlardır. Ayrıca günümüzde birçok birey bu sorunlarla karşılaşmakta ve kendisini bu döngüden kurtaramamaktadır.
Çalışma hayatımızda devasa işletmelerde bile çalışanların taleplerini karşılamaya çalışan farklı
meslek gruplarından kişilerde, gün boyu yoğun bir stres altında çalışıyor olmalarına karşılık, tükenmişlik sendromu konusu hâlâ önem verilmeyen konular arasındadır. Ayrıca tükenmişlik, insanlarla yoğun ilişki gerektiren mesleklerde çalışanları tehdit eden bir durumdur; başa çıkılamayan stresin sonucu olarak ortaya çıkar.
Tükenmişlik Sendromu ve Oluşum Aşamaları
Maslach ve Jackson tarafından 1986 yılında yayınlanan “Maslach Tükenmişlik Ölçeği El Kitabı” tükenme kavramının duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı noksanlığı gibi üç alt boyutu olduğunu tespit etmiştir. Duygusal tükenmişlik, bireyin duygusal kaynaklarının tükenmesini ve enerjisinin azalmasını tanımlar. Duyarsızlaşma ise çalışanın hizmet sağladığı kişilere karşı negatif, ciddiyetsizlik, duygu ve davranışları ifade etmektedir. Son olarak kişisel başarı noksanlığı ise kişinin kendini olumsuz değerlendirmesi ve mesleğinde kendini yetersiz görme
olarak tarif edilmektedir.
Kendinizde tükenmişlik sendromu hali hissediyorsanız muhtemelen aşağıdaki tanımları gözlemlemişsinizdir.
Genel olarak;
- Aşırı Yorgunluk Hali,
- Uyku Problemleri,
- Unutkanlık,
- Kolay Sıkılma,
- Dikkatsizlik, Dikkat Dağınıklığı, Dalgınlık
- Ümidini Yitirme
- Kişisel ve Mesleki öz güvende eksiklik
- İşten Soğuma
- Değersizlik hissiyatı
- Kolay yapılabilen işlerde bile zorlanma
- Duygularda azalma
gibi tanımlar size uyuyorsa böyle bir durumdan söz edebilirsiniz. Hatta bu tanımlar haricinde yine kişiye özel durumlarında mevcut olduğunu unutmamak gerekir. Sonuç olarak kişiye tükenmişlik sendromu tanısı koyabilmek için geriye dönük öyküsünün uzman tarafından analiz edilmesi gerekir. Böylece durumdan şüphe edilmesi ile uzman Maslach Tükenmişlik Ölçeği ile testi uygular. Bu test sonucunda uzman, kişide bazı parametreler sonucu sendromun varlığı yada ne düzeyde olduğunu tespit eder.
Sonuç olarak belirttiğimiz gibi sizde bu durumda olduğunuzu düşünüyorsanız merkezimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
